BEDESTEN

Sicil kayıtlarına göre, Tire Kent Çarşısı, Bizans Döneminde Bedesten Semti'dir. Reifchtal, Bedesteni 8 veya 9. yüzyıl yapısı olarak nitelendirir.

Fetihle birlikte Aydınoğulları’nın da, bu çarşıyı merkez olarak ele aldıkları anlaşılıyor. Kısacası, Bedesten çevresi 14. yüzyılda “Çarşı” konumu özelliğini taşırken, Beylik Devri Çarşısı, “Yukarı Çarşı”dır ki, burası kentin Türkler öncesi çarşısıdır. Bizans Bedesteninin çevresinden kuzeye doğru oluşan bu çarşı ve pazar yeri, Osmanlı’larca da kullanılmıştır.

Sekiz kubbeli Bedesten, dört yöne açılan kapıları ile, kentin yüzyıllar boyu, ana çarşısı olmuştur ki, iç dükkânları, Rum Bezazların Ticarethaneleri olarak çalışmıştır. Bedesten'in toplam 28 dükkânı bulunmaktadır.

Bedesten çevresindeki oluşum, Beylikler Dönemi’nden itibaren, kuzeye sarkar. İlginçtir ki, Uzun Çarşı'nın doğu ve batısını oluşturan caddeler de mükemmel plân ölçülerine sahiptir.

İlk Osmanlı çarşı plânı, Halil Yahşi Bey tarafından uygulamaya konulmuş olup, 600 yıldır çalışmakta olan Tahtakale Çarşısıdır.

Tire toprakları, Müslüman Türklerce fethedilince, bu milletin ruh derinliği ve sanat zenginliğiyle tanışan kent, yeniden canlandı, güzelleşti, bu aşk ile Türk Dünyasının diğer kentlerinden, çok daha fazla ışıldadı.

Kaynak : Munis Armağan

Fotoğraf: Dick Osseman