Çeşitli uygarlıkların beşiği olan Anadolu'da, Selçuklular ve Osmanlılar döneminden günümüze kadar varlıklarını sürdürebilmiş değişik türde ve çok sayıdaki mimarî eserler arasında en ilginç olanları, hiç şüphesiz han ve kervansaraylardır.
Kültürel mirasımızın en önemli unsurlarından olan bu yapıların, doğanın ve diğer çevresel etkenlerin tahribatına karşı korunması, bir koruma - kullanma dengesi içinde yaşatılarak tarihi İpek Yolunun canlandırılması amacıyla, turizm olgusu kapsamında değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda, öncelikle tur güzergahı üzerinde olan han ve kervansaraylara turizm amaçlı hizmetleri sunabilecek "Mola Noktası" fonksiyonu verilmesi çalışmaları başlatılmıştır.
İlk etapta, ana tur güzergahı ile çakışan İpek Yolu üzerinde değerlendirilmesi düşünülen Han ve Kervansaraylara ilişkin ön etütler, Kültür Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü işbirliği çerçevesinde yapılmış ve 11 adet kervansaray belirlenmiştir.
Bunlar;
1- Sultan Hanı (Aksaray -13. yy.)
2- Saruhan (Nevşehir / Ürgüp -13. yy.)
3- Şarapsa Han (Alanya -13. yy.)
4- Akhan (Denizli / Merkez -13. yy.)
5- Ağzıkara Han (Aksaray -13. yy.)
6- Alara Han (Antalya / Alanya -13. yy.)
7- Çardak Hanı (Denizli / Çardak -13. yy.)
8- Susuz Han (Burdur / Bucak -13. yy.)
9- İncir Han (Burdur / Bucak -13. yy.)
10- Alay Han (Aksaray -13. yy.)
11- Silâhtar Mustafa Paşa Hanı (Malatya / Battal Gazi -16. yy.)
Bu tarihi yapıların "Restore et - İşlet - Devret" modeli çerçevesinde yatırımcılara tahsisi için çalışmalar sürdürülmektedir. Kervansarayların restore edilmesinden sonra, kısıtlı konaklama imkanı tanıyan, daha çok günübirlik kullanıma yönelik işlev verilerek turizme kazandırılması ile, hem dünyada eşi olmayan ve zaman içerisinde yavaş yavaş yok olmaya mahkum bu eserlerin kullanılarak korunmalar sağlanmış olacak, hem de geçmiş yüzyıllarda olduğu gibi, ülke ekonomisine katkıda bulunmaları temin edilecektir.
Bu kervansarayların turizm amaçlı kullanılabilmelerine olanak sağlayacak bir işbirliği protokolü, Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Kültür Bakanlığı arasında 22.02.1993 tarihinde imzalanmıştır.
Söz konusu protokole göre, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından idare edilen eski eser nitelikli han ve kervansaraylar, adı geçen Genel Müdürlük tarafından 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa göre ve Kültür Bakanlığı işbirliği ile ihale edilerek ''Restore et - İşlet - Devret'' modeli çerçevesinde turizme kazandırılacaktır. Protokol esasları gereği, yatırım projeleri Kültür Bakanlığınca onaylanacak ve bakanlıktan Turizm Yatırım Belgesi alacaklardır.
Turizm sektörü, diğer yatırım sektörleri arasında öncelikli bir konumdadır.
Eski eserlerin restorasyonu suretiyle yapılacak turizm yatırımları, Hazine Müsteşarlığınca belirlenen "Öncelikli Tür Turizm Yatırımları" arasında yer almaktadır. Bu kapsama giren yatırımlar, her yıl yayınlanan teşvik kararnameleri çerçevesinde ayrıcalıklı teşviklerden yararlanabilmektedir. Bu eserlerin kullanımı için, bakanlıktan Turizm Yatırım Belgesi alınması halinde ve adı geçen Müsteşarlık tarafından Teşvik Belgesi ile desteklendiğinde, tüm teşvik tedbirlerinden yararlanabilmektedirler.
Restorasyonun bitiminden sonra, işletme aşamasına gelindiğinde, bakanlıktan Turizm İşletme Belgesi alınması gerekmektedir.
