Ribat-ı Mahi Afganistan’da Seras yolu üzerindedir. Sultan Mahmut, Firdevsi’nin hatırasının devamı için yaptırmıştır (1019-1020).
Tuğladan 71x72 metre boyutlarındadır. Kare planlı, tek üniteli bir yapıdır. Köşe kuleleri vardır. Dört eyvan şeması görülür. Revaklı avlunun etrafında dikdörtgen odacıklar vardır. Duvarlarda da yarım daire şeklinde payandalar bulunmaktadır. Eyvanlar beşik tonozla örtülüdür. Arka bölümde de kubbeli bir alan vardır. Kubbe ve arkasında eyvan şeması ilk kez burada ortaya çıkmıştır.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
.
Giriş, taç kapılıdır Kapı, dışa taşkın ve köşeleri yuvarlatılmıştır. Girişin iki yanında birkaç mekan daha vardır. Avluya açılan mekanların hemen arkasındaki dikdörtgen mekanlar beşik tonozla örtülüdür. Burası insanların konaklaması içindir. Öndeki mekanlar içe dışa açılır şekildedir (Köşedekiler hariç). Mekanlar genelde küçük kare veya dikdörtgen halindedir. Bu şema, Selçuklulardaki ilk camileri oluşturuyor. Yapının içinde, tuğladan süslemeler vardır. Bitkisel dolgulu geometrik süslemeler ve çiçekli kufi yazılar görülür.
Ribat-ı Mahi’nin en çok dikkat çekken özelliği, eyvan kubbe birleşmesinin, Selçuklulardan çok önce (1019-20) tarihinde daha XI. asır başında Gazneliler tarafından gerçekleştirilmiş olmasıdır. Dört eyvanlı avlu şeması ve tuğla süslemeler gibi, Karahanlı mimarîsi geleneklerini devam ettiren şekiller yanında eyvanlardan biri arkasında kubbenin yer alması, bu kervansarayın önemini büsbütün arttırmaktadır. Böylece, Gazneli camileri mimarî açıdan Selçuklulara öncü olduğu gibi, kervansaray mimarîsinde de aynı etkiyi göstermiş ve aynı zamanda Selçuklu ve Karahanlı mimarîsi arasındaki bağlantıyı temin etmişlerdir. [Aslanapa, 1990: 93].
