BEDESTEN

Köprü: Nehir ve vadi gibi geçilmesi güç bir engelin iki kıyısını bağlayan yapıdır.

Tarih

Genellikle ormanlı bölgelerde ilk köprüler bir veya daha fazla ahşap kütüğün uzatılmasıyla meydana getirilmiştir. Tropikal bölgelerde ise lifli bitkiler bir araya getirilerek asma köprüler inşa edilmiştir. Genellikle lifli asma ağaçları bu maksatla dünyanın çeşitli yerlerinde kullanılmıştır. Taşlı bölgelerde ise, ara ara taşlar yığılarak köprü ayakları yapılmıştır. Daha sonra bu ayaklar birleştirilmiştir.

 Bosna-Hersek'teki önemli Osmanlı miraslarından Mostar Köprüsü'ne kardeş geldi. Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından restore ettirilen tarihî Konjic Köprüsü, düzenlenen muhteşem bir törenle açıldı. Devlet bakanları Faruk Çelik ile Faruk Nafiz Özak'ın da katıldığı merasimde izleyicilere birbirinden güzel gösteriler sunuldu.

Su, gece ve ışıkla birleşen gösterileri binlerce Boşnak'ın yanı sıra özel uçakla Türkiye'den gelen 100'ün üzerindeki davetli de izledi.

Açılış töreninde ilahiler okundu, şarkılar söylendi. Folklor ekipleri her iki ülkenin halk danslarından örnekler sundu. Türkçe ve Boşnakça eserlerin seslendirildiği gecede Konya Türk Tasavvuf Musikisi Topluluğu ile Sema Grubu da sahne aldı. Mehteran Takımı Konjic Köprüsü üzerinde minik bir konser verdi. Törendeki heyecan ve coşku, Bosnalı gençlerin ellerindeki meşalelerle köprünün altından geçişi sırasında zirveye çıktı. Yerel kıyafetler giymiş yüzlerce çocuk ise ellerindeki renkli balonları gökyüzüne bırakarak, barışın hâkim olduğu bir dünya istediklerine dair mesaj verdi. 

Törende konuşan Devlet Bakanı Faruk Çelik, Türkiye ile Bosna-Hersek arasındaki dostane ilişkilerin önemine dikkat çekti. "Kader birliğimiz 1463'ten bu yana süregelmektedir." diyen Çelik, hoşgörü medeniyetinin Bosna-Hersek topraklarına hayat ve ruh verdiğini belirtti. Cami, han, hamam, türbe ve köprülerle nakış nakış işlenen bu medeniyet sayesinde aynı ruhun izlerini Saraybosna'da, Konya'da, Bursa'da, İstanbul'da görmenin mümkün olduğunu söyledi. Bakan Çelik, başkent Saraybosna'nın Avrupa'nın Kudüs'ü olduğunu vurgulayarak Bosna-Hersek'in, medeniyetlerin çatıştığı değil medeniyetlerin ittifak ettiği bir merkez olma potansiyeline sahip olduğunun altını çizdi.

 
 

Özellikleri

Neretva Nehri'nden 24 metre yüksekte 30 metre uzunluğunda, 4 metre genişliğinde olan Mostar Köprüsü, dönemine göre gelişmiş bir teknolojiyle inşa edildi. Köprü inşaatında 456 kalıp taş kullanıldı. Köprü, inşa edildikten sonra yakınındaki şehre ismini verdi, şehirde ticareti canlandırdı ve zenginleştirdi. Böylece Mostar, Hersek bölgesinin önemli bir şehri haline geldi. Mostar Köprüsü, cesur sporcular tarafından yıllarca bir atlama platformu olarak kullanıldı. Geleneğe göre şehrin erkekleri, nişanlılarına cesaretlerini ispatlamak için düğün öncesinde köprüden atlarlardı.

Uşak ilinin Karahallı ilçesinde yer alan Frigyalılar döneminden kalma tarihi köprü. Köprü, Banaz Çayı üzerine yaklaşık 2500 yıl önce yapılmıştır. Köprünün iki ucu, dağ kayalarının yarı beli üzerine oturmuştur. Uzunluğu 24 metre, derinliği 17 metre, eni 1,75 metredir. Taşların yüzleri kalemle işlenmiş ve kemerlerin iri taşları zıvanalı olarak birbirine iyice kenetlendirilmiştir. Kemeri kasnak biçimindedir.

Köprü fil ayağı tabir edilen iki ana gövdeden oluşmuş sabit kaya üzerine bindirme tekniğiyle inşa edilmiştir. Hangi amaçla yapıldığına ait hiçbir iz bulunmamaktadır. Ancak kilit taşlarından birinin oynaması üzerine son yıllarda beton ile tamir edilerek orijinalliğini yitirmiştir.

Köprünün yanında Karahallı Elektrik Santrali vardır. Santralden boşaltılan su beton bir kanal ile köprünün yanıbaşından 17 metre yükseklikten dökülmektedir.

Clandras Köprüsü ve çevresi bölge için önemli bir mesire yeridir.

“Modern statik hesabının olmadığı devirde bu açıklıkta o zaman için böyle bir eser hayranlık ve takdiri muciptir. Ayasofya’nın kubbesi köprünün altına rahatlıkla girer. Balkanlarda, Türkiye’de, Orta Şark’ta bu açıklıkta, bu yaşta köprü yoktur.” 

Albert Gabriel

Diyarbakır Silvan yakınlarında ve Batman Çayı üzerindedir. Artuklular döneminde 1147 yılında Timurtaş bin İlgazi bin Artuk tarafından yaptırılmıştır. 7 m. eninde ve 150 m. uzunluğunda bir köprüdür. Yüksekliği, su seviyesinden kilit taşına değin 19 m.'dir. Renkli taşlarla inşa edilmiş, onarımlarla günümüze kadar ulaşmıştır.  

Malabadi Köprüsü dünyada taş köprüler içerisinde kemeri en geniş olandır. Köprü, Diyarbakır'ın Silvan ilçesi sınırları içerisindedir. Kemerin her iki yanında, iç tarafta kervan ve yolcular tarafından, özellikle kışın zorlu günlerinde barınak olarak kullanılan iki oda bulunmaktadır. Köprü nöbetçileri tarafından da kullanılan bu odaları daha önceleri dehlizlerle yolun dipleri ile bağlantılı olduğu, gelen kervanların ayak seslerinin bu dehlizler vasıtası ile daha uzaklarda iken duyulduğu söylenir.

Malabadi Köprüsü, Silvan-Diyarbakır yolu üzerindedir.

Her biri başka uzunluklarda ve kırık hatlar halinde üç bölümden oluşan köprü, doğu ve batıda hafif eğimlerle yollara bağlanmıştır. Orta bölüm kayalıklar üzerine oturtulmuş bir kitle halindedir. Burada sivri şekilde ve 38.60 m. açıklıkta çok büyük bir kemer ile sepet kulpu şeklinde, 3 m. açıklıkta küçük bir kemer vardır. Üçüncü bölüm fark edilir derecede birinci kısma paralel bir durum arzeder.

Körfez Köprüsü Böyle Olacak:

Köprü bittiğinde Gebze`den, Orhangazi`ye 40 dakikada gidilecek.

İhalesi yapılan Bursa - Balıkesir - İzmir Otoyolu projesinin en önemli geçiş noktalarından biri olan İzmit Körfezi`nin Dilovası Dil Burnu ile Karamürsel`in Hersek Burnu arasında yaptırılacak Körfez Köprüsü`nün animasyonu hazırlandı. Köprü bittiğinde Gebze`den Bursa Orhangazi`ye 40 dakikada gidilecek.

İstanbul`u Anadolu`ya bağlayan köprü konumundaki Kocaeli`den hem D-100, hem TEM yolundaki trafik sıkışıklığını gidereceğine kesin gözüyle bakılan otoyol projesinin Körfez Köprüsü, şimdiden herkesi heyecanlandırdı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi de daha köprü inşaatına başlanmadan animasyonunu hazırlattırdı. 

Proje kapsamında inşa edilecek olan asma köprünün orta açıklığı yaklaşık bin 700 metre ve toplam uzunluğu ise 3 bin metre olacak. İzmir`e kadar uzanacak otoyolla proje, 377 kilometre otoyol ve 43 kilometre bağlantı olmak üzere toplam 420 kilometrelik bir güzergahtan oluşacak.