İzmir Üniversitesi Tire'deki Tarihi Mirasın korunması için çalışıyor!
Bir zamanlar, Tire dendiğinde, dünyanın en büyük pazarı ve hafta sonları tıklım tıklım dolan bir kaç restorantı dışında aklımıza çok az şey gelirdi. Tire’nin tarihi zenginliğini okumuş ya da bir yerlerden duymuştuk ama gerçekte çok az bilgimiz vardı. Gelinen noktada, “Tire’de ne tür bir tarihsel zenginlik var?“ diye sorulsa, saatlerce Tire’yi anlatabiliriz. Başka bir anlatımla Tire, üzerine onlarca kitap yazılabilecek, hakkında anlatılanların bıkmadan saatlerce dinlenebileceği ilginçlikte bir kasaba.
Bu eserler bir örümcek ağı gibi Tire’nin dört bir yanında. Adeta kasaba bir bütün olarak korunmayı gerektiriyor. Aradığınız eser, belki bir konutun bahçesinde, belki bitişiğinde, belki de yeni sandığınız binanın ta kendisi! Bizi en çok şaşırtan, bu eserlerin sayısı ve tarihsel önemi kadar, nasıl olup da kendisini bu kadar gizlemiş olduğuydu. Bizler, geç de olsa bunu keşfetmiş olmanın heyecanını taşıyoruz. Peki Tire’deki tarihi eserler nerelerde diye sorulsa, şüphesiz Tire’nin her yerinde yanıtını veririz. Bu eserler sanki bir giz perdesinin gerisinde kalmış gibi. Bu durumun, yeni yaşam alanlarıyla tarihin iç içe geçmiş olmasından kaynaklandığını çok sonra farkettik. Sonunda onları, çevremize daha dikkatli bakarak keşfetmeyi öğrendik. Tire'ye yapmış olduğumuz onlarca geziyle yaşadık. Her gezimizde Tire’ye olan hayranlığımız katlanarak büyüdü ve her defasında Tire için bir şeyler yapma isteğimiz depreşti. Tire üzerine yaptığımız araştırmada, bu kasabanın resmi bir envanterinin yapılmadığını fark ettik.
Tire tarihini öğrenmek için Tire envanterinin yetkili kurumlarca çıkartılmasını beklemek de anlamlı değildi çünkü şu anki eserlerin bir kısmı daha, zamana yenik düşecekti. Tarihi bir süreç, kayda geçmeden yok olup gidecekti. Böylelikle, Üniversite olarak, bu eserlerin yapılış tarihine ve kullanım amacına, yapısal ve diğer özelliklerine dair bilgilere ve yeni adres kayıtlarına da yer verildiği bir Tire Tarih Albümü çıkartmaya karar verdik ve bu amaçla çalışmalara başladık.
Devlet Arşivlerinden derlediği bilgileri, Sn Munis Armağan bizimle paylaştı ve yanımızda bir profesyonel fotoğrafçıyla tek tek eserlerin yerlerine giderek fotoğraflarını çektik. Ardından Tire Kültür Derneğiyle ortak bir “İpek Yolu Üzerinde Tire“ isimli fotoğraf yarışması düzenledik. Katılımcılar, Türkiyenin dört bir yanından günü birlik foto safariler düzenlediler. Yarışmaya 600 eser katıldı ve bu sayı beklediğimizden çok fazlaydı. Çektikleri fotoğraflarla Tire’ye hayranlığımız daha da arttı. TRT Belgesel kanalı da “Fotoğrafçı Gözüyle Tire“ isimli bir belgesel hazırladı. Yarışma sonunda, kendi çabamızla elde ettiğimiz ve yarışmacıların gönderdikleri fotoğraflardan oluşan bir slayt gösterisi hazırladık ve içinde Tire’lilerin de yer aldığı seyircilere Tire tarihini anlattık.
Başka bir slayt gösterisiyle bu defa İzmir Üniversitesi'nin açılışına katılan Kültür Bakanı Sayın Ertuğrul Günay'a Tire üzerine yaklaşık 25 dakikalık bir sunum yaptık. Bu slaytları müzik dosyalarıyla birlikte sizler de sitemizden izleyebilirsiniz. Kültür ve turizm konusunda içinde bulunduğu projeler nedeni ile Üniversite’mizi tebrik eden Bakan Günay, Tire’den iki tarihi mekânın restorasyonu için bakanlık desteği vereceğine söz verdi. Ardından gittiği Tire’de tarihi mekanları yerinde gören Sayın Bakan, Tire’nin Safranbolu gibi olacağını ifade etti. Şu anda taslağını tamamlamış olduğumuz Tire Tarih Albümünün basımı aşamasındayız. Tire’deki tarihi eserleri daha önce görmeyenler ya da görüp de bu eserlerin özelliklerini bilmeyenler için bu sitenin iyi bir kaynak oluşturacağını düşünüyoruz. En büyük beklentimiz ise Tire’ye ve tarihimize sahip çıkma duyarlılığımızın artmasıdır.
Komisyonun oluşmasına öncülük eden, iki yılını Tire’ye adayan Komisyon Başkanı İzmir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Sn. Yrd. Doç. Dr. Meltem Öztürk‘e, web sayfasını hiçbir karşılık beklemeksizin tek başına oluşturan, Albümün hazırlanmasında en büyük zamanı ve eforu sarf eden İzmir Üniversitesi Öğretim Görevlisi Sn. Ertuğrul Gökhan Kaçan’a, çalışmalara Üniversite desteğini veren, güveniyle bizleri motive eden İzmir Üniversitesi Rektörü Sn. Prof. Dr. Kayhan Erciyeş’e, bizlere yol gösteren, maddi kaynak temininde ön ayak olan Devlet Eski Bakanı, İzmir Üniversitesi Öğretim Üyesi Sn. Prof. Dr. Sabri Tekir’e, maddi kaynağın sağlanmasında bize destek olan Tire eski Belediye Başkanı Sn. Sıtkı İçelli’ye, komisyon çalışmalarının başladığı günden bu zamana kadar her aşamada desteğini aldığımız İzmir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırma Görevlisi Sn. Meriç Karagözler'e, Üniversitemizde görevliyken desteğini bizden esirgemeyen Dokuz Eylül Üniversitesi Ar. Gör. Sn. Nilgün Dinçer’e, Site harita oluşumunda, fotoğraf çalışmalarında bize destek veren İzmir Üniversitesi Yazılım Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doc. Dr. Sn. Atilla Toker'e, Devlet arşivlerinden derlediği bilgileri bizimle paylaşan ve yer gösterimlerini yapan Sn. Munis Armağan'a, maddi desteğini esirgemeyen Tire’li işadamı Sn. Rasih Kirazoğlu’na, Mondi-Kutsan Firması'na, web çalışmalarımızda desteğini esirgemeyen Sn. Volkan Fırat 'a, başta Sn. Aziz Şenol Filiz ve Sn. Birol Yayla olmak üzere, doyumsuz müziklerini web sayfalarımızda kullanmamıza izin veren Yansımalar Grubuna teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Meltem Öztürk
Tire'deki Tarihi Mirası Koruma Komisyonu Başkanı
Yrd. Doç. Dr.
İzmir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi
http://www.ipekyoluuzerindetire.com/
WHO ARE WE
Meltem ÖZTÜRK
The President of the Commission for Preserving Tire History
Asst. Prof. Dr.
İzmir University / Faculty of Law Lecturer
Prof. Dr. Sabri TEKİR
Former minister of state
İzmir University / Dean of Faculty of Economics and Administrative Sciences
Ertuğrul Gökhan KAÇAN
Member of the Commission for Preserving Tire History
Lecturer
İzmir University / Vocational School
Programme of Computer Programming
Meriç KARAGÖZLER
Member of the Commission for Preserving Tire History
Res. Asst.
İzmir University / Faculty of Law Lecturer
Atilla TOKER
Member of the Commission for Preserving Tire History
Asst. Prof. Dr.
İzmir University / Vocational School
Programme of Computer Programming